Przy okazji tematu unaczynienia mózgowia bardzo często mówi się o kole tętniczym mózgu (cerebral arterial circle) , zwanym także kołem tętniczym Willisa (circle of Willis). Natomiast niektórzy wspominają jeszcze o kole tętniczym rdzenia przedłużonego. Myślę, że warto o tym napisać, chociażby z tego powodu, aby lepiej utkwiło Ci w pamięci, że oprócz tętnicy szyjnej wewnętrznej (internal carotid artery) istnieje jeszcze drugie bardzo ważne źródło unaczynienia dla mózgu.
Czym jest to drugie źródło? Jest to oczywiście tętnica kręgowa (verterbal artery), czyli pierwsze odgałęzienie tętnicy podobojczykowej (subclavian artery). Człowiek został bardzo sprytnie wymyślony, gdyż jak coś złego się stanie z jednym z głównych kanałów tętniczych (zator/zakrzep) to zawsze możemy skorzystać z drugiego naczynia.
Tętnica kręgowa (verterbal artery) przebiega charakterystycznie przez otwory wyrostków poprzecznych kręgów szyjnych. W taki sposób zmierza do otworu wielkiego (foramen magnum) tak jak to widzimy na rycinie.
Po osiągnięciu jamy czaszki obie tętnice kręgowe zespalają się za sobą tworząc tętnicę podstawną (basilar artery). To będzie naczynie, które już bezpośrednio będzie zmierzać do koła tętniczego mózgu (koła Willisa). Natomiast ja w tym momencie się zatrzymam, aby “domknąć” koło tętnicze rdzenia przedłużonego.
Zauważ, że zanim tętnice kręgowe ulegną połączeniu to oddają gałąź, która tworzy naczynie biegnące wzdłuż szczeliny pośrodkowej przedniej rdzenia kręgowego (anterior median fissure of spinal cord). Jest to tętnica rdzeniowa przednia (anterior spinal artery). W ten sposób tworzy się małe koło, które niektórzy nazywają kołem tętniczym rdzenia przedłużonego, gdyż występuje na wysokości właśnie tej części pnia mózgu. Zaznaczyłem to miejsce bordowym kolorem na powyższej rycinie.
Najbardziej zależy mi na tym, abyś z tego wpisu zapamiętał, że tętnica kręgowa jest drugim istotnym źródłem unaczynienia mózgowia i warto znać jej przebieg, aby poprawnie wnioskować na temat stanu zdrowia Twoich pacjentów. Innym razem będzie coś na temat tego przedniego większego koła naszego “mózgowego bicykla”. Wytrwałości w nauce!
Super wytłumaczone ? ja pojęłam?